Dwutorowość prowadzonych postępowań jako przesłanka do stwierdzenia nieważności decyzji podatkowej

Dzisiaj opowiemy o niektórych możliwych nieprawidłowościach w toczącym się postępowaniu podatkowym.

Tytułem wstępu dla dalszych rozważań wskazać należy, iż zgodnie z art. 165a Op organ wydaje postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania w przypadku „gdy żądanie, o którym mowa w art. 165, zostało wniesione przez osobę niebędącą stroną lub z jakichkolwiek innych przyczyn postępowanie nie może być wszczęte”. W doktrynie zaś wskazuje się, że „owe inne przyczyny o których mowa w art. 165a § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, to w szczególności brak w przepisach ustaw podatkowych podstawy do rozpatrzenia żądania danej treści w trybie postępowania podatkowego, sytuacja w której w danej sprawie toczy się postępowanie podatkowe, czy też sytuacja, w której wydana już została decyzja podatkowa”.

W jednej z ostatnich spraw prowadzonych przez naszą Kancelarię Dyrektor UKS wszczął postępowanie kontrolne wobec naszego Klienta, podczas gdy za ten sam okres toczyło się już postępowanie podatkowe przed Naczelnikiem Urzędu Skarbowego. W konsekwencji doszło więc do równoległego prowadzenia dwóch postępowań podatkowych w przedmiocie tego samego zobowiązania, wobec tego samego podatnika, gdyż zgodnie z ówcześnie obowiązującymi przepisami postępowanie kontrolne było postępowaniem tożsamym z postępowaniem podatkowym (art. 31 ust. 1 Ustawy z 28 września 1991 r. o kontroli skarbowej).  Ostatecznie Urząd Kontroli Skarbowej, który za ten sam okres podatkowy wszczął postępowanie jako drugi w kolejności urząd w sprawie, wydał wobec podatnika decyzję wymiarową.

Tym samym wydanie decyzji podatkowej przez Dyrektora UKS na zakończenie postępowania, którego wszczęcie było niedopuszczalne, należy kwalifikować jako rażące naruszenie prawa i powinno skutkować  stwierdzeniem nieważności wydanej decyzji.

W jaki sposób podatnik może więc bronić się przed działaniem organu sprzecznym z przepisami prawa i naruszającym zasady postępowania? W naszej ocenie naruszenie dyspozycji art. 165 Op w związku z dwutorowością prowadzonych postępowań powinno skutkować złożeniem wniosku o stwierdzenie nieważności decyzji w oparciu o przesłankę rażącego naruszenia prawa. Jak wskazuje bowiem orzecznictwo – obowiązuje „zakaz przerzucania na podatnika błędów lub uchybień popełnionych przez organy podatkowe w procesie stosowania obowiązujących przepisów prawa” (tak: wyrok WSA w Warszawie z 9 czerwca 2004 r., sygn. III SA 394/03).

W przypadku dalszych pytań chętnie służymy pomocą.