Wierzyciel zabezpieczony hipoteką w układzie

Zgodnie z art. 151 ust. 2 ustawy prawo restrukturyzacyjne w dotychczasowym brzmieniu, w razie zawarcia układu z wierzycielami, układ nie obejmował wierzytelności zabezpieczonej na mieniu dłużnika hipoteką czy zastawem (w części znajdującej pokrycie w wartości przedmiotu zabezpieczenia). Układ mógł objąć takie wierzytelności, ale było to uzależnione od zgody wierzyciela, której ten mógł nie udzielić.

Powodowało to sytuacje, w których niektórzy wierzyciele znajdowali się poza układem i mogli prowadzić egzekucję swoich wierzytelności. Jeśli egzekwowane wierzytelności wynikały w decyzji podatkowych, skutkowało to koniecznością występowania do sądów administracyjnych o wstrzymanie wykonania decyzji podatkowych. Dopiero wstrzymanie wykonania tamowało możliwość egzekucji.

Powyższa zasada uległa zmianie w 2021 r., gdyż do ustawy wprowadzono mechanizm, który w określonych sytuacjach uniezależnia zakres układu od wymaganej zgody zabezpieczonego wierzyciela. W sytuacji, gdy dłużnik przedstawi wierzycielowi propozycje układowe przewidujące pełne zaspokojenie w terminie określonym w układzie jego wierzytelności wraz z należnościami ubocznymi przewidzianymi w umowie będącej podstawą ustanowienia zabezpieczenia, nawet jeżeli umowa ta została skutecznie rozwiązana albo wygasła, albo zaspokojenie wierzyciela w stopniu nie niższym od tego, jakiego może się spodziewać w przypadku dochodzenia wierzytelności wraz z należnościami ubocznymi z przedmiotu zabezpieczenia. Przepis art. 151 ust. 2 a) ustawy prawo restrukturyzacyjne brzmi bowiem:

Jeżeli dłużnik przedstawił wierzycielowi, którego wierzytelność jest zabezpieczona hipoteką, zastawem, zastawem rejestrowym, zastawem skarbowym lub hipoteką morską, propozycje układowe przewidujące pełne zaspokojenie, w terminie określonym w układzie, jego wierzytelności wraz z należnościami ubocznymi, które były przewidziane w umowie będącej podstawą ustanowienia zabezpieczenia, nawet jeżeli umowa ta została skutecznie rozwiązana albo wygasła, albo przewidujące zaspokojenie wierzyciela w stopniu nie niższym od tego, jakiego może się spodziewać w przypadku dochodzenia wierzytelności wraz z należnościami ubocznymi z przedmiotu zabezpieczenia, do objęcia wierzytelności z mocy prawa układem nie jest konieczna zgoda takiego wierzyciela.

Zmienione przepisy obowiązują od 1 grudnia 2021 r. jednakże ustawa zawiera przepisy intertemporalne zgodnie z którymi do spraw z wniosków restrukturyzacyjnych (między innymi) złożonych przed dniem wejścia w życie ustawy zastosowanie znajdują przepisy w brzmieniu dotychczasowym.